Onderzoek doen in de ambulancezorg

18-07-2023

Onderzoek stimuleren voor de beste patiëntenzorg

18 juli 2023 - Wetenschappelijk onderzoek in de ambulancezorg is cruciaal. Om de kwaliteit van de ambulancezorg te verbeteren en om evidence-based beslissingen te nemen. De Wetenschapscommissie speelt een belangrijke rol als het gaat om onderzoek doen in de ambulancezorg. In dit artikel lees je hoe de Wetenschapscommissie onderzoek in de ambulancezorg stimuleert en waarvoor je bij de commissie terechtkunt.

Om onderzoek in de ambulancezorg te bevorderen, heeft Ambulancezorg Nederland (AZN) samen met diverse andere partijen de onderzoeksagenda 2021-2026 ontwikkeld (zie voor meer informatie het nieuwsbericht van mei). De Wetenschapscommissie ambulancezorg is een van de gremia waarbij je terecht kunt als het gaat om onderzoek doen. De commissie heeft zich onder meer als doel gesteld de onderzoekscultuur in de sector te stimuleren, zodat de kennisontwikkeling in de ambulancezorg verder wordt uitgebouwd. Ook fungeert de commissie als brug tussen het wetenschapsveld en de ambulancezorg. Binnen elke regionale ambulancevoorziening (RAV) is iemand aangewezen die voor de Wetenschapscommissie als contactpersoon fungeert.

Wetenschappelijke onderbouwing

Onderzoek in de ambulancezorg is om verschillende redenen belangrijk. Voorzitter van de Wetenschapscommissie Lisette Schoonhoven vertelt: “Onderzoek levert een bijdrage aan de onderbouwing van ons vak. Binnen onze sector vinden allerlei nieuwe ontwikkelingen en verbeteringen plaats. Zo wordt ambulancezorg allang niet meer alleen ingezet voor traumabehandeling. Het is belangrijk dat deze wijzigingen wetenschappelijk worden onderbouwd.”

Researchverpleegkundige Jan Bosch van RAV Hollands Midden vult aan: “Het belang van onderzoek in de ambulancezorg kan worden onderverdeeld in verschillende aspecten. Ten eerste komt onderzoek ten goede aan de patiënt, want door wetenschappelijke studies identificeren we de beste benaderingen en behandelingen, waardoor patiënten de best mogelijke zorg ontvangen.

Ten tweede komt onderzoek ten goede aan de organisatie, want door onderzoek kunnen we onze diensten verbeteren, efficiënter werken en betere resultaten behalen. Dit alles doen we voor zoveel mogelijk gezondheidswinst voor de patiënt.” >>

Samenwerking essentieel

De intentie om onderzoek uit te voeren is absoluut aanwezig in de ambulancezorg. Jan legt uit: “De ambulancezorg wil graag snel vooruit en wil de patiëntenzorg continu verder optimaliseren. Het ontbreekt RAV’s en ziekenhuizen echter regelmatig aan fysieke middelen, zoals geld en personeel. De zorgdruk is namelijk hoog. Ambulancevoorzieningen zijn daarom voornamelijk gericht op het verlenen van ambulancezorg. Onderzoek doen onder hoge zorgdruk is een uitdaging. Daarom is het ook zo essentieel om de samenwerking te zoeken, zowel met organisaties binnen als buiten de ambulancesector. Door samen te werken delen we de kennis en mankracht met elkaar én doen we zo efficiënt mogelijk onderzoek, samenwerken levert dus een win-win situatie op."

Sturen en ondersteunen

Hier komt de Wetenschapscommissie in beeld. Nancy van der Waarden, verpleegkundig specialist AGZ en klinisch epidemioloog bij Ambulance Rotterdam-Rijnmond, legt uit: “We willen de onderzoekscultuur écht stimuleren binnen de ambulancezorg. Onze uitdaging ligt in het vinden van een balans tussen het sturen van de onderzoeken en het bieden van ondersteuning. Om de toekomst van onderzoek in de ambulancezorg te waarborgen, moeten we ideeën en initiatieven toetsen voordat het onderzoek bij meerdere RAV’s, of landelijk, wordt uitgerold.” Een regionale inspanning is daarom ook noodzakelijk, waarbij verschillende regio’s samenwerken en kennis en resultaten delen. Lisette gaat verder: “Het delen van goede ideeën met collega’s en het ontvangen van ideeën en resultaten van anderen is een essentiële stap naar vooruitgang. We moeten niet telkens het wiel opnieuw willen uitvinden.” Nancy vult aan: “Wat we bijvoorbeeld zien, is dat er heel veel regio’s zijn waar dezelfde thema’s spelen. Bijvoorbeeld mobiele zorg, of de verbetering van triage. Omdat het zorglandschap verandert, nemen zulke specifieke vragen toe. Daarom is het belangrijk om te onderzoeken: welke patiënt moet waar naartoe en waar krijgen zij de juiste zorg? Kan dat wellicht gewoon thuis? Of moet je toch naar een gespecialiseerd centrum? Zodat we dit wetenschappelijk kunnen onderbouwen.”

Blik op de toekomst

Het jaar 2027 is een belangrijke stip op de horizon voor de Wetenschapscommissie. Jan vertelt: “Dan is het idealiter zo dat een onderzoek van RAV’s of (academische) ziekenhuizen eerst door ons wordt beoordeeld, vóórdat het aan de ambulancevoorzieningen wordt aangeboden. We kijken dan bijvoorbeeld of het onderzoek past binnen de ambulancezorg en of het toepasbaar is in onze sector. Als het onderzoek veelbelovend is, wordt het overhandigd aan de ambulancevoorzieningen. Of we geven advies welke verbeteringen of aanpassingen nog nodig zijn. Op dit moment bevindt onderzoek doen in de ambulancezorg zich nog in een soort tussenfase. Er is nu vooral vraag naar kennis en expertise op het gebied van onderzoek. Daarom ligt de focus nu vooral op samenwerken.” Lisette vult aan: “Omdat alle onderzoeken in de toekomst in eerste instantie bij ons terechtkomen, weten we precies wie welk onderzoek uitvoert. Zodat er geen dubbel werk geleverd wordt, maar het onderzoek wel écht vanuit de RAV wordt georganiseerd. Mijn wens is dat in de toekomst de onderzoeken vooral uit de ambulancezorg zelf komen, in plaats van vanuit ziekenhuizen of universiteiten.”

Wetenschapscommissie: vraagbaak en sparringpartner

Over het belang van onderzoek in de ambulancezorg zijn Lisette, Jan en Nancy het roerend eens. Alle drie zeggen ze: “Onderzoek zorgt voor onderbouwing van behandelingstechnieken en -protocollen. Uiteindelijk zorgt dit alles voor de beste patiëntenzorg. En daar streven we als gehele sector naar! De Wetenschapscommissie dient hierbij in deze fase vooral als vraagbaak en sparringpartner. We delen onze kennis op het gebied van onderzoek én brengen de onderzoekers in contact met ons brede netwerk. Doe je onderzoek binnen een bepaald thema? Dan koppelen wij je aan de regio die hier al mee bezig is. Zo voeren we snel én efficiënt onderzoek uit.”

Vertel je plan en stel je vragen!

Heb je zelf een idee of loop je ergens tegenaan en lijkt dit onderwerp je geschikt om wetenschappelijk onderzoek naar te doen? Lisette: “Zoek contact met de contactpersoon onderzoek binnen jouw RAV. Zo creëer je draagvlak binnen jouw RAV. Nadat de contactpersoon onderzoek je idee of onderwerp heeft beoordeeld, zijn wij als Wetenschapscommissie razend benieuwd naar je plan! Wij ondersteunen je bij de uitvoering van je onderzoek aan de hand van onze kennis en expertise. Mail hiervoor naar: wetenschapscommissie@ambulancezorg.nl.”