Eindrapport en Invitational conference evaluatie sectoraal kader pilots PA/VS ambulancezorg
Op 5 oktober jl. organiseerde Ambulancezorg Nederland (AZN) een Invitational conference over de evaluatie van het sectoraal kader pilot verpleegkundig specialisten en physician assistants (PA/VS) ambulancezorg. Tijdens deze bijeenkomst waren meer dan zestig mensen aanwezig in Utrecht. Deelnemers waren bestuurders, stafmedewerkers, verpleegkundig specialisten, physician assistants en medisch managers uit de ambulancesector. Ook IGJ en VWS waren vertegenwoordigd.
Aanleiding voor de invitational conference was het verschijnen van het eindrapport van het evaluatieonderzoek Sectoraal kader pilot physician assistant en verpleegkundig specialist ambulancezorg (PAA/VSA). Dit onderzoek is uitgevoerd door het Lectoraat Acute Intensieve Zorg (LAIZ) van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN) in opdracht van AZN.
Dagvoorzitter Jeroen van Tilburg, directeur Ambulancezorg Limburg en voorzitter van de Adviescommissie Zorgzaken van AZN: 'Innovatie en samenwerking zijn heel belangrijk om de acute zorg toegankelijk te houden. De ontwikkeling van de zorgmaster in de ambulancezorg kan hierop een goede aanvulling zijn. Ik ben er trots op dat de ambulancesector dit initiatief heeft opgepakt.'
Zorgmasters dragen bij aan toekomstbestendige gezondheidszorg
Onder andere de huisartsen, huisartsenposten (HAP’s) en verpleeg- en verzorgingshuizen en thuiszorg (VVT) kampen met een groot personeelstekort. Tegelijkertijd vergrijst de Nederlandse populatie, wordt de zorg complexer en stijgt de zorgvraag. Zoals al geruime tijd bekend is in de gezondheidszorg, is het tijd voor verandering. Miranda Laurant, lector Organisatie van Zorg en Dienstverlening bij de HAN, ziet in dit verband een rol voor de PA en VS weggelegd. Doordat de PA/VS in de huisartsenzorg en ambulancezorg volgens de NHG-standaarden werkt, goed is in klinisch redeneren en medicatie kan voorschrijven, kan de PA/VS zelfstandig de patiënt goed helpen. Hiermee is aangetoond dat er in veel gevallen voorkomen kan worden dat de patiënt ‘onnodig’ naar de Spoedeisende hulp van een ziekenhuis gebracht hoeft te worden.
Evaluatie sectoraal kader pilots PA/VS ambulancezorg
Samen met Margreet Hoogeveen, programmamanager AZN, keken de aanwezigen terug van 2017, het jaar waar de visie over de PA en VS binnen de ambulancezorg is ontwikkeld, tot aan waar we nu staan: de afronding van de pilots van de zorgmasters in de ambulancezorg.
Lilian Vloet, lector Acute Intensieve Zorg bij de HAN, nam ons mee in de opzet en resultaten van het evaluatieonderzoek. Aan dit onderzoek namen gedurende de periode van 2021 tot en met 2023 zeven RAV’s deel. De kwantitatieve data in het onderzoek tonen grote diversiteit in patiënten aantallen, inzet van de PAA/VSA en de gekozen bovenprotocollaire interventies. Dit biedt ruimte voor groei. Daarnaast zouden inzetcriteria gekozen moeten worden in de regionale context. Landelijke afstemming en uniformering is daarbij gewenst.
Op basis van de kwalitatieve onderzoeksresultaten, in de vorm van zorgpaden, kan de conclusie getrokken worden dat de meerwaarde van de zorgmaster PAA/VSA in de praktijk tot uitdrukking komt in uitgebreidere mogelijkheden wat betreft klinisch redeneren bij diagnostiek en interventies, in combinatie met de zelfstandige behandelbevoegdheid, doorverwijsmogelijkheid en de gelijkwaardigheid als gesprekspartner. Dit leidt tot een grote inzet van de zorgmaster bij het mobiel zorgconsult waarbij meer patiënten ter plaatse behandeld worden zonder de gang naar de SEH met een laag aantal herconsulten en een hoge patiënttevredenheid.
De zeven pilots aan het woord
Projectleiders en professionals van de zeven RAV’s waar pilots met PA’s en VS-en hebben gedraaid, gaven vanuit verschillende perspectieven een toelichting op hun pilot. Naast de opzet en inrichting van de pilot, die ook te vinden zijn in de bijlage van het evaluatierapport, vertelden zij wat de pilot in hun RAV heeft, de leer- en ontwikkelpunten en het toekomstperspectief over de inzet van de PA en VS binnen de RAV.
Paneldiscussie
De bijeenkomst werd afgesloten met een paneldiscussie waar gesproken is over de toekomst van de VS en PA in de ambulancezorg. In het panel namen Miranda Laurant, Lilian Vloet, Gerard Moerkerken (medisch adviseur Meldkamer Rotterdam) en Jan de Waard (directeur RAV Brabant Midden-West-Noord) deel. Uit de grote, gemêleerde opkomst en de levendige discussie kunnen we opmaken dat er veel belangstelling is voor de PA en VS in de ambulancezorg.
Vervolg
AZN komt begin 2024 met een plan van aanpak, op welke wijze de sector verder invulling wil geven aan de PA en VS in de ambulancezorg. De aanbevelingen uit het evaluatieonderzoek en de aanvullende adviezen uit de Adviescommissie Zorgzaken van AZN worden daarin meegenomen.