12-10-2020

Ambulancezorg: samenwerking in de keten niet vanzelfsprekend

In de acute zorg gaat het erom mensen op het goede moment op de goede plek te krijgen. Niet eenvoudig, merkte Han Noten al snel na het aanvaarden van het voorzitterschap van Ambulancezorg Nederland (AZN) in 2018. Ambulancezorg is op zich vrij overzichtelijk, maar samenwerking in de keten is geen vanzelfsprekendheid.

De kern van de acute zorg is heel simpel, stelt Noten. Het vraagt om samenwerking van de partijen die deze zorg moeten verlenen, en het vereist van degene die de zorg levert dat hij bereid is tijdelijk zijn autonomie op te geven. Dat klinkt eenvoudig, maar is het niet; dat hoef je Noten – organisatiepsycholoog aan de TU Eindhoven en afgestudeerd op systeemleer – niet uit te leggen. Hij is geïnteresseerd in mensen binnen systemen en hoe die systemen hun gedrag beïnvloeden. “Hoe complexer het systeem, hoe kleiner mensen zich voelen”, zegt hij. “En als ze zich klein voelen, worden ze kwaad. Het systeem moet ze juist helpen.”

Logistiek

Over de vraag of hij het voorzitterschap van AZN wilde vervullen, hoefde hij niet lang na te denken. Hoewel de meeste mensen hem alleen kennen uit zijn tijd als voorzitter van ActiZ, Eerste Kamerlid en burgemeester van Dalfsen, heeft Noten een veel bredere carrière achter de rug, bij het spoor en in de Rotterdamse haven bijvoorbeeld. Een carrière waarin onderwerpen als logistiek en beschikbaarheidsplanning een hoofdrol vervulden.

“Typisch onderwerpen waarover het in de ambulancezorg gaat”, zegt hij. “Een sector waarin heel praktijkgerichte, resultaat-gedreven mensen werken. Mensen die soms meer op details dan op hoofdlijnen letten, maar dat is in acute zorg natuurlijk terecht. Maar het betekent ook meteen dat je in zo’n functie nooit in een gespreid bedje stapt. Gespreide bedden zijn er voor de patiënten.”

Beschikbaarheid organiseren

De ambulancezorg is een mengeling van particuliere bedrijven, familiebedrijven, beursgenoteerde bedrijven, van alles. “En ieder denkt dat zijn opzet de beste is”, zegt Noten. “Er was wel een zekere gezamenlijkheid, maar mijn taak was die veel vanzelfsprekender te maken. En de politiek te verlossen van het beeld dat het vervoersbedrijven zijn. We zijn mobiele zorgverleners. Daarom heb ik me ook zo verzet tegen de 45-minutennorm, want die reduceert ons tot een openbaar vervoerder die volgens een dienstregeling moet rijden. Het gaat erom hoe snel we een medische interventie kunnen starten en dat kunnen we steeds vaker al thuis, op straat of in de ambulance. We experimenteren met een smart glass. Een arts kan op afstand meekijken en behandelbeslissingen nemen.”

Ambulancezorg

Noten ziet positieve ontwikkelingen in de ambulancezorg: “De kwaliteit van het werk van de ambulancediensten is in de loop der jaren enorm omhooggegaan en dat wilden we ook terugzien in een kwaliteitskader. Maar tegen de doorontwikkeling van zo’n kader bestond ook weerstand, want als het er wel is, word je dan niet weer op een eenzijdige manier afgerekend, zonder dat rekening wordt gehouden met omstandigheden? Denk aan de toenemende files of de SEH’s die dichtgaan. Of het wordt een protocol dat je vakmanschap verkleint in plaats van vergroot.”

Bronvermelding: Deeerstelijns.nl